وبلاگ لر ها

لر یعنی غیرت ، لر یعنی تعصب ،لر یعنی.......لر ها

وبلاگ لر ها

لر یعنی غیرت ، لر یعنی تعصب ،لر یعنی.......لر ها

ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﮐﻪ ﺧﺪﺍ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪ. . .(طنز)

ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﮐﻪ ﺧﺪﺍ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪ. . .


ﺧﺪﺍ ﺧﺮ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ: ﺗﻮ ﺑﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺑﺮﺩ، ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﺑﺶ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﯽ‌ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺎﺭﻳﮑﯽ ﺷﺐ ﺳﺮ ﻣﯽ‌ﺭﺳﺪ. ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮ ﭘﺸﺖ ﺗﻮ ﺑﺎﺭﯼ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻭ ﺗﻮ ﻋﻠﻒ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ ﺑﯽ ﺑﻬﺮﻩ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﮐﺮﺩ ﻭ ﺗﻮ ﻳﮏ ﺧﺮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺑﻮﺩ. 

ﺧﺮ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ: ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﺍ! ﻣﻦ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺧﺮ ﺑﺎﺷﻢ، ﺍﻣﺎ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﺮﯼ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻦ ﻋﻤﺮﯼ ﻃﻮﻟﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ. ﭘﺲ ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﻢ ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﺭﺯﻭﯼ ﺧﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﮐﺮﺩ...



 ﺧﺪﺍ ﺳﮓ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ: ﺗﻮ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﺗﺮﻳﻦ ﻳﺎﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺷﺪ. ﺗﻮ ﻏﺬﺍﻳﯽ ﺭﺍ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽ‌ﺩﻫﻨﺪ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺳﯽ ﺳﺎﻝ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﮐﺮﺩ. ﺗﻮ ﻳﮏ ﺳﮓ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺑﻮﺩ. 

ﺳﮓ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ: ﺧﺪﺍﻭﻧﺪﺍ! ﺳﯽ ﺳﺎﻝ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻋﻤﺮﯼ ﻃﻮﻟﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ. ﮐﺎﺭﯼ ﮐﻦ ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮ ﮐﻨﻢ ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﺭﺯﻭﯼ ﺳﮓ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ...



 ﺧﺪﺍ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ: ﻭ ﺗﻮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻮ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﺎﺧﻪ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﭘﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﯼ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﮐﺮﺩﻥ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﮐﺮﺩ. ﻭ ﻳﮏ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﺑﻮﺩ.

 ﻣﻴﻤﻮﻥ ﺑﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ: ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮﯼ ﻃﻮﻟﺎﻧﯽ ﺍﺳﺖ، ﻣﻦ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮ ﮐﻨﻢ. ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﺭﺯﻭﯼ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﮐﺮﺩ.


.

.

.


 ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ: ﺗﻮ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻫﺴﺘﯽ. ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺨﻠﻮﻕ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪ ﺭﻭﯼ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﻄﺢ ﮐﺮﻩ ﺯﻣﻴﻦ. ﺗﻮ ﻣﯽ‌ﺗﻮﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﻫﻮﺵ ﺧﻮﺩﺕ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﯽ ﻭ ﺳﺮﻭﺭﯼ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﯼ ﻭ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺴﻠﻂ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ. ﻭ ﺗﻮ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﻋﻤﺮ ﺧﻮﺍﻫﯽ ﮐﺮﺩ. ﺍﻧﺴﺎﻥ ﮔﻔﺖ: ﺳﺮﻭﺭﻡ! ﮔﺮﭼﻪ ﻣﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎﺷﻢ، ﺍﻣﺎ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﻣﺪﺕ ﮐﻤﯽ ﺑﺮﺍﯼ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﺍﺳﺖ. ﺁﻥ ﺳﯽ ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺧﺮ ﻧﺨﻮﺍﺳﺖ، ﺁﻥ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺳﮓ ﻧﺨﻮﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺩﻩ ﺳﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﻧﺨﻮﺍﺳﺖ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﺪ، ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻩ. ﻭ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺁﺭﺯﻭﯼ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﮐﺮﺩ... 

.

.

ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎ ﮐﻨﻮﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﻣﺜﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ…!!!

 ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ، ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ ﻭ ﺳﯽ ﺳﺎﻝ ﻣﺜﻞ ﺧﺮ ﮐﺎﺭ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﺧﺮ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ، ﻭ ﻣﺜﻞ ﺧﺮ ﺑﺎﺭ ﻣﯽ‌ﺑﺮﺩ…!!! 

ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﮑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺶ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﺪﻧﺪ، ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻣﺜﻞ ﺳﮓ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ، ﻧﮕﻬﺒﺎﻧﯽ ﻣﯽ‌ﺩﻫﺪ ﻭ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻣﯽ‌ﺧﻮﺭﺩ...!!!

 ﻭ ﻭﻗﺘﯽ ﭘﻴﺮ ﺷﺪ، ﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﻣﺜﻞ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ؛ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺴﺮﺵ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺁﻥ ﺩﺧﺘﺮﺵ ﻣﯽ‌ﺭﻭﺩ ﻭ ﺳﻌﯽ ﻣﯽ‌ﮐﻨﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﻴﻤﻮﻥ ﻧﻮﻩ ﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﮐﻨﺪ...!!! 

.

.

.

ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺧﻮﺍﺳﺖ!!! 


کلیله و دمنه به زبان شیرین لری


 زبان مادری ما زاگرسیان بطور کلی چه زمانی که به نام آریائی شمالی و جنوبی معروف بوده است و چه زمانی که به فارسی میانه وپهلوی و فیلی و فهلویات و چه زمانی که به دیندبیره و دیندفیره وخوزی و..... چه زمانی که خاستگاه ماد و هخامنش و ساسان وحتی اشکان بوده است و چه در این زمان که به کردی و لکی و لری معروف گشته است بازمانده ی همان زبان اساطیری و باستانی گذشته است که این زبانها درمصاف با گذشت روزگاران و دشمنان هیچگاه کمر خم نکرده است و همچنان کم و بیش با مختصر تغیرات که برای هر زبانی اجتناب ناپذیراست باقی مانده است و در این کشاکش در مقابل دشمنان نیرومندی همچون زبانهای آشوری, ایلامی, آرامی, عبری و زبان عربی و ترکی مغول وحتی دیگر لهجه های فارسی مانند دری وسغدی و.... سرخم نکرده است. این نه به خاطر این بوده است که ما زاگرسیان فردوسیها داشته ایم بلکه به همت زنان, مردان, جوانان و بازهم زنان این سرزمین بوده است که به زبان مادری خویش, به اصالت خویش, تاریخ آبا واجدادی خویش و زبان دالکه (مادری) به افتخارمی نگریسته اند و افتخار خواهند کرد .      

 


 میشک و گروه (موش و گربه)

مین یه دشت گپ و وسیع که تا چَش کا میکِرد بیابو  بی ,  تک درختی دِ  گذشته های دیردیر سر و زیر؛ مئنی  و جا . بعددِ  گذشت  سالیا  , جَئنِسه  وا  دُشمنیا  ,  وا باد  وا بارو وا تش بریق   وا  روزگار و تک  وتئنیا  مئنی  وِ جا  . چنو ریشه زئی د ِ  مین  خاک  ,  دِ   مین ای دشت  زلال  شاید نوک ریشه ش می رسس  زیر و زیر تا   لو   گلال .

 گلال   که چی بوئم ,نو گلال ,  بلکه بو طلا ؛   وارد   بارون بهار   وِ هر گوشه وکنار , بریق برق آوه زلال  , د  مین سوزلونی می گذشت  چی بازنه می باخت و می رت.

 زیر ای درخت پیر, میشک پیری لونه داشت .

یه   روز وارد   کله ی سحر,   یا  و قول خومونیا  وارد کله شیر  آ خر , میشک  دِ   حونه زه  وِ در  .

 اول گرد گوشی زه , خو گوشیایش  زیل کرد هیچ صدای  یا ژیله ی   یا  نیزه ی    یا   فچه ی  نرسس وِ  گوشیایش.  هیچ صدای   نشنفت  .

 گِز  بوری  وِ  مین دشت, دی   دِ دیردس  صیادی , چند  قدم اُلاتر دامی   تئنِیه . عامو گروه گیر کرده ,  هم پئیچِسه هم دسو پاش خو بَنِسه.

 

 رت  وا   نزیک  وا  خنجلک   , وا  خوشحالی  و  حِنک   , پوزخنی زه  اُ  گت  , عامو گروه یه  تونی ؟  گَزه ی  د   دُمش  گرت  و گت ,  وری بی غیرت ؛   میشک لازم ناری !!, یه مِنم   که   مئینم  تو  چنو  خاری . یادته  میشکی   میگرتی   , چئنی آزارش میدی  , چئنی  هم  ضجرش میدی , گاهی  وئلش  می کردی , وِ گوشه ی پیس  می کردی   تا  می حاست فرار بکه     خوش  دِ  شرت  رها بکه     واز می گرتی   و مین گردش ... می بردیش مین بیابو !!!همزمان وا گتن بیابو  سرن  هم بئلن کرد تا که بیابون  نشونش بیه , دی  صیاد داره  مئیا  , گرز گرونی  و دَسش  , گمال  گپی  دِ دُمش , ها یه راس مئیا وا  نزیک .


   میشک وا  خوش  گت  خوه    صیاد داره مئیا   هیسه  داغ  اول تا آخر د مین کول ای گروه  مئیره .  هئی  د  ای  فکر بی که  و یهو  هوفه   بالئین  شنفت  عقابی   د اوج   دشت   اُما  ری   شاخه   نشس  . حاست   ورگرده   ری   وِ   لونه   ,    تُمرزکو    بیا بشنو   , تا میشک سرگرم بازی  بیه  , وا  گروه   مشغول  بیه ,   راسوی   خِش  پا   ورچیه  ,  لونه میشکنه دیه    درِ   لونش   بوّ    کرده .  آسمو   مین   سرش   بی  وِ   یه    قرو    دیلا    گروه    دولا   صیاد  وا شتاب  ,  دله نوک  سُر   در لونه   ,   بالا سر هم که عقاب .   وا  خوش  گت   ایسه   وکم   ری  بکم  ,   چی   بکنم  خرّه  کجان   وا  سر  بکم .  فکری  کرِد  اُ   دوواره ,  اوما  و خدمت  گروه  .


   گت سلام  دوس قدیم   اُ  صیاد  وات  دیاره ,  گرز  گرونش   دیاره  , گمالِ  دِ  دُمش   دیاره ,  دونی که داره  مئیا   سی  غرِّ  جونت    مئیا     . هیسه  روزت   سیاه  میکه ,  داغ   خدا  و پیر و  پیغمبر   مین   سرت   پیا   میکه    . سیلکو   عقاب  بالا   سرت    سیلکو   راسو   در   لونم    فقط  یه راه میمونه   مه بَئنیا تونه  موئرم  تو  راسونه     فراری  بئی   مه  سی خُم  مئیرم وِ لونم   تو هم سی خوت  رو  لو  ای گلال   قرباقی   بئیر   کرژئنی   بئیر  ای گییه   سیت  سیر بکو .

   گروه  گت  نه مین   چش   تو جور   ای   بنیان   بکش   کل  دشمنونه بئل  وا مه. 

میشک  و  دسپارچه  اُما  بئن  بئن   بئنیا دامه   بُری  ,  گروه  افتا  د  دُئم دله  ,  میشک   جیست  د  لونه  وا  عجله  ,  عقاب پرس رت  د هوا  ,  صیاد   رسس و   صیدگاه  ,  و   مین   مالگه   پیچ  و پتی   ,  و   مین مالگه   چول   پتی ,  آه  سردی   دِ   دل   کشی  ,   دامش   مری    افی    زشی  ,  تموم    تار  پوش   شلپسی . 


 روزی  هئنی   وارد   سحر    گروه   د   حونه   زَ   و دَر  هی  گشت  د  مین   دشت,  گاه   دنبال   مئلیچه ,   گاه   سیسرکیا   گاه   دُم   قوله  ,  گری   نشس   ولو   آو    نه ماهی بی و نه قرباق  هرچی که  موس و مَس کِرد    خدا   وِ دادِش  نرسی.

 قورقر  لغرویاش پیچس    نشس  اُ   وا   خوش فکری   کرد   گسنئی   امونش بری     یه راس   رت و در  حونه میشک! 

    

تق تتق تق درقلبو  کرد   نشس  اُ  سینه ش  خو   صاف  کرد    . نیزه ی د  لونه    اُما   وِ   گوش  ,  گت   کیه  ها   و دم   در  ؟ گت   منم   دوسِ   دالکت   عمو  گروه  !. تا  صدا گروه   شنفت   گت   دالکه   اُ   جیست   و  رت .

   میشک   خوش  اُما   و   دَم   در ,   گوشیان  تیز   کرد   وا   دردسر  ,  و   زیر   چشی    سئیلی    و    لو و لوچه   گروه  کرد ,  دی   که   لیرو    دِ   لا   دمش  سرازیر   بیه  ,  فهمس   که   کابرا    گسنه ش  بیه .


 میشک  گت   سلام    خیرت   بیه  ,  یا   اینکه  ره  گم  کردیه   ؟ گت   سلام دوست عزیز بالا بختت  سیچی که   ره  گم  کردمه  . تو که خوت   خو دونی  یه  ,  تئنیا  حونه   امیده (  میشک   و زیر لو  گت  دونم خو هم دونم ) 

 

  دوش تا  حالا   نیمته  , مری   هفت   ساله   نیمته   . چونی  چی  و  سرم   رته ,  جگرم   سیت   بیه   و پته . بیا   دس   بکم   د مئلت  , سرت   و ری   سینه م   بئنیم   تا  دلم   آروم بئیره , غم  و پژاره هفت   ساله  د مین   جونم بمیره.

   میشک گت  اگر تو  راس  موئی   یاد  کردیه ,  دوسین  وا  یاد  آوردیه  ,  غم کل وجودت  گرته ,  سیچی و  جا   یه  که  عَصِر    د  چشیات   بکه  و  در  ,    لیرو  د  دمت  می ریزیه .

   گروه  گت  چی موئی , سیچی  دلِ  دوسن   می شکنی ,  من  و تو عهدی بستیم  ,   قتقراری وا  یک بستیم  ,  یه  شووه  دِ  ویرت  رت  ,  کل حرفیا  دوش  دی ویرت  رت . 

  میشک  گت   خو  گوش    عزیز  ,   دوش  دوش   بی   ایمرو    ایمروز  ,  دوش  روزگار ایجاب می کرد که مه دس  و  دامونه   تو  بام  ,   تو  ناچاراً  مه  ناهلاج مه دس  و دامون  تو  بام .


 وا  اُ   دسیسه تونسم  د مین   اُ  همه دشمه  وا   حیله  گریزسم . ایمرو  و یاد  خوم  می یارم که تو  د تمام عمرت  عهدی  بستی   اشکنائیش  ,   پیمو   بستی    اشکنائیش  , تووه  کردی   اشکنائیش ,  تو  د تمام عمر  دشمن جونی  ایمانی   . ایمرو هم  و دیین   مه  نُمائیه , گسنت  بیه   و موس مس و چلیسی اُمئیه  ؛ شاید  هیچی   گیر نیاردیه . ینه  هم  خو دونم  دوسی  وا  تو   جونم ,  دوسی  وا  عزرائیله   تو هم چی بعضیا  بُن درکلت   قیله.


نکته: برگرفته از وبلاگ میر نوروز به نشانی  www.mirnoroz.blogfa.com